Мы жылі са страхам, таму што нам па

Мы жылі са страхам, таму што нам пагражалі У сорак першым, калі пачалася вайна, ўсіх мужчын забралі на фронт, за выключэннем інвалідаў, старых і тых мужчын, што патрэбныя былі для падтрымання жыцця ў калгасе. У іх колькасць трапіў і мой бацька, так як ён быў старшынёй калгаса.Як толькі немцы ўварваліся ў Брэст, бацька і іншыя мужчыны пагналі быдла да Дняпра – там былі нашы салдаты. Я з маці, трохгадовым братам і нованароджанай сястрой пайшлі з вёскі, а ордэн для захаванасці пакінулі пад цэглай. Хадзілі па вёсках, але нідзе доўга не заставаліся надоўга. Людзі баяліся пакідаць сябе у сябе, таму што, калі б нас знайшлі б у іх хаце, то ўсіх бы расстралялі. Мама гэта выдатна разумела. Усё больш і больш мы начавалі ў закінутых дамах, акопах, бліндажах або проста пад адкрытым небам. Не было чаго есці » .Праз поў года бацька пайшоў у партызаны, і мы таксама вырашылі сысці. Больш мы не змаглі вярнуцца дадому. Бацька некалькі разоў прыходзіў дадому, што б праверыць ці ўсё ў парадку. Яго тры разы забіралі ў палон то немцы, то партызаны. Кожны раз яго збівалі да смерці, патрабавалі ордэн. Першы раз яго адпусцілі праз некалькі дзён Другі раз яго забраў за выкуп, мой дзед Павел. Трэці – ужо пасля спалення вёскі – мама аддала ордэн, і бацьку адпусцілі. У сорак трэцім годзе летам, мы жылі на балоце. Пад вечар, трынаццатага чэрвеня, усё амаль усе жыхары пайшлі па дамах. Мама таксама пайшла дадому, пакінуўшы нас на балоце. Калі яна вярнулася, то сказала, што пойдзем дадому заўтра. Я з прымешкай страху была на сёмым небе ад шчасця як я доўга марыла пакласці галаву на мяккую пярыну хоць на гадзінку. На раніцу наогул нікога на балоце не стала, але мама чакала да апошняга, як быццам, відаць, адчувала. Мы ўсе ў адзін голас прасілі пайсці па хутчэй дадому, нават сястрычка нешта пралепятала. Але мама сказала, што будзем тут да абеду. Больш мы нічога не пыталі. Калі мы сабраліся і сталі выходзіць з балота, мама раптам схапіла Надзюшу на рукі, разгарнула мяне з братам, падштурхоўваючы нас наперадзе сябе, у полголоса сказала, што б мы беглі назад. Мы беглі вакольнымі шляхамі назад на балота. Калі мы прыбеглі, то ў вёсцы ўжо былі людзі. Калі шчыра, то я тады не разумела, што здарылася. Я лічыла сябе дарослай і вырашыла, што павінна быць у курсе падзей. Але колькі б я не пыталася, мне нічога не казалі. Тады я вырашыла пайсці на разведку, калі я павярнулася, каб незаўважна сысці, то краем вуха я чула размову дарослых, што прыйшлі немцы і ўсіх забіваюць. Яны сядзелі, колькі людзей ўратавалася, а колькі не змагло, колькіх забілі, колькі жывёлкі і дамоў прапала. Напэўна, людзі хацелі зберагчы нас ад шоку, па гэтым нічога не казалі. Я ціхенька вярнулася і села на сваё месца і стала чакаць. У суседнім кутку сядзела бабуля і малілася, па яе ўжо загрубеўшых шчоках каціліся слёзы болю, за душы памерлых і за душы тых нямецкіх салдат, якія прыйшлі ў нашу вёску, яна прасіла Бога дараваць іх. Калі яна перастала маліцца, знясілена паклала рукі на калені, падняла затуманеныя ад душэўнага болю ад слёз вочы да неба. Яна доўга глядзела ў неба, як быццам чакаючы нейкага знака звыш. Мне падалося, што нешта ў небе бліснула. Я ціхенька ўстала, падышла да бабулі і села каля яе і мне хацелася яе суцешыць, сказаць што-небудзь, што б яна перастала плакаць. Адзінае, што я змагла прыдумаць у тую горкую хвіліну гэта словы : «Бабуля не плач, усё будзе добра, ты толькі не плач». Яна перастала глядзець у неба і ласкава зірнула на мяне. Бабуля доўга ўглядалася ў мой твар і потым прамовіла : «Я веру табе, унучачка, веру » яна яшчэ раз ласкава на мяне зірнула, потым падняла вочы да неба і яе вусны пачалі моўчкі, нешта казаць. Цяпер мне здалося, што зараз яна ўжо не чакае знака.

Звыш, а глядзіць праз шэра – блакітную абзу неба і з кімсьці размаўляе. А я сядзела і чакала. Чакала толькі што? Я не ведаю, што чаго я чакала, напэўна, я чакала, што раптам дарослыя паднімуцца і скажуць, што гэта ўсё розыгрыш , што ніякіх немцаў тут няма, што нікога не забілі, што тату не зьбівалі да смерці і, што ніякай вайны не было і не будзе, што зараз прыйдуць людзі, якіх захапілі ў палон, і мы ўсе выйдзем з балота, пойдзем па хатах, і, як заведзена, будзем адзначаць свята. Людзі ўсталі і глядзелі ў адну кропку, я таксама паднялася паглядзець, што там адбываецца. Маці, бабулі стаялі моўчкі, па іх шчоках пакаціліся слёзы. Маладыя дзяўчаты ўсміхаліся, а мужчыны проста глядзелі ў далеч. Ад слёз, яны змаглі прагаварыць толькі некалькі слоў, а словы, у асноўным, былі адны і тыя ж:

“Міленькая, родненькія, вы вярнуліся. Дзякуй, табе, Божа». Ніхто не верыў сваім вачам. Потым яны пабеглі да той кропкі, сталі абдымаць, цалаваць людзей, якія прыйшлі. Бабуля паглядзела на людзей, а потым на мяне, усміхнулася і стала зноў маліцца. Якія прыйшлі людзі распавялі, што немцы засталіся падпальваць Прыстарань, а іх адправілі ў Астанкаўчы – гэта быў нямецкі лагер. Потым з’явіліся яшчэ людзі. Далей былі бачны слупы дыму, але ніхто не хацеў верыць, што дагарае наша вёска. У сэрца кожны спадзяваўся, што яна не змагла згарэць, што Бог не даў ёй зрабіць гэта, але гэта былі толькі надзеі.

Праз некалькі дзён мы вярнуліся ў спаленую вёску, каб пахаваць загінулых і пачаць жыццё нанова.

Мой бацька памёр у тысяча дзевяцьсот сорак чацвёртым годзе ад шматлікіх пабояў і ран. Дзе ордэн я не ведаю да гэтага часу ».

Бабуля змоўкла, па яе шчоках каціліся вялікія кроплі слёз. Я была ўпэўнена, што яна зноў пражыла гэты момант, дзіцячымі вачыма.У мяне перад вачыма праносіліся карцінкі, тых слоў, што яна сказала. Мне падалося, што перада мной сядзіць тая самая бабуля, што малілася за душы

Результаты (белорусский) 1:

Мы жылі са страхам, таму што нам пагражалі У сорак Перше, калі пачалася вайна, ўсіх мужчын забралі на фронт, за выключэннем інвалідаў, старых І тых мужчын, Што патрэбныя былі для падтрымання жыцця Ў калгасе. У ІХ колькасць трапіў І мой бацька, так як ён Быў старшынёй калгаса.Як Толькі немцы ўварваліся Ў Брэст, бацька І іншыя мужчыны пагналі быдла ды Дняпро - там былі Нашы салдаты. Я з маці, трохгадовым Брат І нованароджанай сястрой пайшлі в е вёскі, а ордэн для захаванасці пакінулі пад цэглай. Хадзілі па вёсках, але нідзе доўга ня заставаліся надоўга. Людзі баяліся пакідаць сябе ў сябе, таму Што, калі б нас Знайшлі б у ІХ хаце, то ўсіх бы расстралялі. Мама, гэтя Выдатны разумелі. Усё большай І больш мы начавалі Ў закінутых дамах, Акопаў, бліндажах Або простая пад Адкрытая небам. Не было чаго есці ».Праз поў года бацька пайшоў у Партызан, І мы таксама вырашылі сысці. Вялікія мы не змаглі вярнуцца дадому. Бацька некалькі разоў прыходзіў дадому, Што б праверыць ці ўсё Ў парадка. Яго Тры разы забіралі Ў палон то немцы, то Партызан. Скурныя раз Яго збівалі ды смерці, патрабавалі ордэн. Першы раз Яго адпусцілі Праз некалькі дзён Другі раз Яго забраў за выкуп, мой дзед Павел. Трэці - ужо пасвілі спаленых вёскі - мама Адда ордэн, І бацьку адпусцілі. У сорак трэцім Годзю гадам, мы жылі на балоце. Пад вечар, трынаццатага чэрвень, усё Амал усе Жыхар пайшлі па дамах. Мама таксама пайшла дадому, пакінуўшы нас на балоце. Калі Яна вярнулася, то сказала, Што пойдзем дадому заўтра. Я з прымешкай страху была на сёмым небе пекла шчасця як я доўга марыла пакласці галава на мяккую пярыну хоць на гадзінку. На раніцу наогул нікога на балоце не стала, але мама Чака ды апошняга, як Быццам, відаць, адчувала. Мы ўсе Ў Адзін голас прасілі пайсці па Хутчэй дадому, А Нават сястрычку нешта пралепятала. Але мама сказала, Што будзе тут ды Абэд. Больш мы Нічога ня пыталі. Калі мы сабраліся І сталі выходзіць в е балота, мама Раптам схапіла Надзюшу на рукі, разгарнула мяне в е Брат, падштурхоўваючы нас наперадзе сябе, у полголоса сказала, Што б мы беглі назад. Мы беглі вакольнымі Шляхамі таму на балота. Калі мы прыбеглі, то Ў вёсцы ўжо былі Людзі. Калі Шчыра, то я тады не разумелі, Што здаров. Я лічыла сябе дарослай І вырашыла, Што павінна Быць у курсе падзей. Але колькі б я не спрабую, мне Нічога ня казалі. Тады я вырашыла пайсці на разведку, калі я павярнулася, Каб незаўважна сысці, то краем вуха я камору Размова дарослых, Што прыйшлі немцы І ўсіх забіваюць. Яны сядзелі, колькі людзей ўратавалася, а колькі ня змагло, колькіх забілі, колькі жывёлкі І дамоў прапала. Напэўна, Людзі хацелі зберагчы нас пекла шоку, па гэтым Нічога ня казалі. Я ціхенька вярнулася І села на сваё месца І стала чакаць. У суседнім кутка седзял бабуля І малілася, па сам з сабою ўжо загрубеўшых шчоках каціліся слёзы болю, за душы памерлых І за душы тых нямецкіх салдат, якія прыйшлі Ў нашу вёску, Яна прасіла Бога дараваць ІХ. Калі Яна перастала маліцца, знясілена паклала рукі на калені, падняла затуманеныя пекла душэўнага Болю пекла слёз Вочы ды неба. Яна доўга глядзела Ў неба, як Быццам чакаючы нейкага знака звыш. Мне падаць, Што нешта Ў небе бліснула. Я ціхенька ўстала, падышла ды бабулі І села Каля сам з сабою І мне хацелася сам з сабою суцешыць, сказаць Што-небудзь, Што б Яна перастала плакаць. Адзінае, Што я змагла прыдумаць у тую Горках хвіліну гэтя словы: «Бабуля ня плач, усё будзе добра, ты Толькі ня плач». Яна перастала глядзець у неба І Ласкаво зірнула на мяне. Бабуля доўга ўглядалася Ў мой твар! І потым прамовіла: «Я веру табе, унучачка, веру» Яна Яшчэ раз Ласкаво на мяне зірнула, потым падняла Вочы ды неба І сам з сабою вусны пачалі моўчкі, нешта казаць. Цяпер мне здал, Што зараз Яна ўжо ня Чака знака. Звыш, а глядзіць Праз шэра - блакітную абзу неба І з кімсьці размаўляе. А я седзял І Чака. Чака Толькі што? Я не ведаю, Што чаго я Чака, Напэўна, я Чака, Што Раптам дарослыя паднімуцца І скажуць, Што гэтя ўсё розыгрыш, Што Ніякіх немцаў тут няма, Што нікога ня забілі, Што тату ня зьбівалі ды смерці І, Што ніякай Вайн не было І ня Будзе, Што зараз прыйдуць Людзі, якіх захапілі Ў палон, І мы ўсе выйдзем в е балота, пойдзем па хатах, І, як заведзена, Будзем адзначаць свята. Людзі ўсталі І глядзелі Ў адну Кропка, я таксама паднялася паглядзець, што там адбываецца. Маці, бабулі стаялі моўчкі, па ІХ шчоках пакаціліся слёзы. Маладыя дзяўчаты ўсміхаліся, а мужчыны простая глядзелі Ў далёка. Пекла слёз, Яны змаглі прагаварыць Толькі некалькі слоў, а словы, у асноўным, былі адны І тыя ж: "Міленькая, родненькія, вы вярнуліся. Дзякуй, табе, Божа ». Ніхто ня верыў сваім вачам. Потым Яны пабеглі ды той кропкі, сталі змарнавалі, цалаваць людзей, якія прыйшлі. Бабуля паглядзела на людзей, а потым на мяне, усміхнулася І стала Зноў маліцца. Якія прыйшлі Людзі распавялі, Што немцы засталіся падпальваць Прыстарань, а ІХ адправілі Ў Астанкаўчы - гэтя Быў нямецкі лагер. Потым з'явіліся Яшчэ Людзі. Даляй былі бачна злупілі дыме, але Ніхто ня хацеў верыць, Што дагарае наша деревня. У сэрца скурныя спадзяваўся, Што Яна ня змагла згарэць, Што Бог не даў ёй зрабіць гэтя, але гэтя былі Толькі надзеі. Праз некалькі дзён мы вярнуліся Ў спаленых вёску, Каб пахаваць загінулых І пачаць жыццё нанава. Мой бацька памёр у тысяча дзевяцьсот сорак чацвёртым Годзю пекла шматлікіх пабояў І ран. Дзе ордэн я не ведаю ды гэтага часу ». Бабуля змоўкла, па сам з сабою шчоках каціліся вялікія кроплі слёз. Я была ўпэўнена, Што Яна Зноў пражыла гэты момант, дзіцячымі вачыма.У мяне Перад вачыма праносіліся карцінкі, тых слоў, Што Яна сказала. Мне падаць, Што перада мной сядзіць тая самая бабуля, Што малілася за душы